Τρίτη 17 Απριλίου 2012

Τα πιο σπουδαία τραγούδια γράφτηκαν στις πιο ανελεύθερες κοινωνίες

Συνέντευξη στο Γιώργο Μυζάλη.
Γράφει ο Γιώργος Μυζάλης

Όσοι με διαβάζετε, το γνωρίζετε। Είμαι «νταλαρικός»। Πριν από ενάμισι
χρόνο, άκουσα ένα τραγούδι ερμηνευμένο από το Νταλάρα και μου άρεσε πάρα πολύ.
Θα τολμούσα να πω ότι ήταν (και είναι) ένα από τα ωραιότερα τραγούδια που έχει
πει ο «θείος» τα τελευταία χρόνια. Αναζήτησα τον δημιουργό του και βρήκα ότι το
έργο αυτό ανήκει στον Βασίλη Φλώρο και συμπεριλαμβάνεται στην πρώτη του
δισκογραφική δουλειά με τίτλο «Στις όχθες της αυγής». Βρήκα το δίσκο, τον άκουσα
και μου άρεσε πάρα πολύ. Σας προτείνω να κάνετε το ίδιο. Ακόμα καλύτερα, θα σας
πρότεινα να τον ακούσετε ζωντανά αύριο, Μεγάλη Τρίτη, στο club του Σταυρού του Νότου। Ο Βασίλης Φλώρος, με τη μπάντα του και τηνΚατερίνα Αναγνώστου, θα βρίσκονται εκεί। Μαζί τους και ο Ορφέας Περίδης σε μια guest εμφάνιση।Η επικείμενη εμφάνιση του Βασίλη στο Σταυρό του Νότου, έγινε η αιτία για μια εξαιρετική κουβέντα μαζί του.Καταλήγοντας,
για τους αντινταλαρικούς, ενημερώνω ότι τη Μεγάλη Τρίτη στο Σταυρό του Νότου ΔΕΝ
θα βρίσκεται ο Γιώργος Νταλάρας. Πηγαίνετε άφοβα.
Βασίλη, τι θα παρουσιάσετε στις 10/4 στο Σταυρό του Νότου;
Συνεχίζοντας τον κύκλο των ανοιξιάτικων ζωντανών εμφανίσεων που
πραγματοποιώ αυτήν την περίοδο, παρέα με μια ομάδα σπουδαίων μουσικών και φίλων
– Κυριάκος Γκουβέντας στο βιολί, Δημήτρης Τσεκούρας στο κοντραμπάσο, Λουκάς
Μεταξάς στα κρουστά, Παντελής Στόικος στην τρομπέτα και στο καβάλ, Γιώργος
Γερματσίδης στο τρίχορδο μπουζούκι και στο ούτι και φυσικά την τραγουδοποιό και
ερμηνεύτρια Κατερίνα Αναγνώστου – τη Μ. Τρίτη στις 10 του Απρίλη ανταμώνουμε στο
Club του Σταυρού του Νότου στο Νέο Κόσμο. Εκεί θα έχω την
ευκαιρία να παρουσιάσω τραγούδια από την πρώτη μου προσωπική δισκογραφική
δουλειά με τίτλο «Στις όχθες της αυγής», που κυκλοφόρησε πριν από 1,5 χρόνο
περίπου, αρκετά ακυκλοφόρητα από το δεύτερο προσωπικό μου δίσκο που ήδη
«σιγοψήνεται», τραγούδια ανώνυμης δημιουργίας, όπως παραδιοσιακά και ρεμπέτικα,
καθώς επίσης και τραγούδια αγαπημένων δημιουργών, κυρίως της λεγόμενης «σχολής
της Θεσσαλονίκης». Με τον όρο «σχολή της Θεσσαλονίκης» αναφέρομαι καθαρά στο
αισθητικό πρότυπο που σαρκώνει η δουλειά τραγουδοποιών και στιχουργών, με
πρωτεργάτη τον αείμνηστο Νικόλα Παπάζογλου. Άξια αναφοράς είναι η σύμπραξη επί
σκηνής με έναν άνθρωπο που έπαιξε σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του μουσικού μου
χαρακτήρα, του Ορφέα Περίδη.
Στην περίοδο αυτή που διανύουμε, συχνά, ακούγονται διαμαρτυρίες για την
απουσία των πνευματικών ανθρώπων. Συμμερίζεσαι αυτή την
άποψη;
Κατά τη γνώμη μου το πρόβλημα δεν περιορίζεται μόνο στην απουσία των
πνευματικών ανθρώπων. Είναι πρόβλημα ολόκληρης της κοινωνίας, η οποία στη
συντριπτική της πλειοψηφία, μοιάζει μουδιασμένη και υπνωτισμένη μπροστά σε αυτή
τη λαίλαπα που απειλεί να αφανίσει κάθε ιστό της, αδύναμη να ενεργοποιηθεί για
να διεκδικήσει το αυτονόητο : δικαίωμα στη ζωή. Σε αυτό το κατάντημα έχουν
παίξει σημαντικό ρόλο τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, που εκπαίδευσαν τόσα χρόνια
τον ελληνικό λαό, με την ανοχή του ίδιου, προβάλλοντας ένα συγκεκριμένο
αισθητικό πρότυπο, που κέντρο είχε τον ατομισμό που δημιουργεί ο
υπερκαταναλωτισμός και το οποίο δεν είχε καμία σχέση με έννοιες όπως η
αλληλεγγύη και η συλλογικότητα.
Μέχρι που «οφείλουν» οι πνευματικοί άνθρωποι ενός τόπου να είναι
παρόντες και με ποιους τρόπους;
Εδώ έρχεται η ευθύνη του πνευματικού ανθρώπου, ο οποίος είτε με το λόγο του, είτε με
την τέχνη την οποία υπηρετεί, δημιουργεί αισθητικά πρότυπα. Αν μέσα από την
τέχνη του καταφέρει να εκφράσει με τρόπο απλό και όχι απλοϊκό, λαϊκό και όχι
λαϊκίστικο, τα βασανάκια του ανθρώπου, αλλά και του ίδιου, τότε γίνεται εν
δυνάμει ενεργός πολίτης που κινητοποιείται και κινητοποιεί.
Υπάρχει μια μεγάλη συζήτηση για τη σχέση της τέχνης με το βιοπορισμό.
Βιοπορίζεσαι αποκλειστικά από τη μουσική; Η δημιουργία, όταν είναι συνδεδεμένη
με το βιοπορισμό, είναι ανεπηρέαστη;
Η μουσική για εμένα είναι ένας από τους δύο κύριους τρόπους βιοπορισμού, καθώς η
δεύτερη μου ιδιότητα είναι αυτή του μαθηματικού. Σαφώς και η ανάγκη για την
επιβίωση, μπορεί να οδηγήσει έναν δημιουργό στην έκπτωση του περιεχομένου της
τέχνης του. Δεν θεωρώ όμως ότι αυτό είναι θέσφατο. Η δημιουργία του λόγου και
της αρμονίας είναι κατά κύριο λόγο συνδεδεμένη με το βίωμα। Tα πιο σπουδαία τραγούδια είναι αλήθεια ότι γράφτηκαν στις πιο ανελεύθερες κοινωνίες.
Ακούς περισσότερο ελληνική ή ξένη μουσική;
Η αλήθεια είναι ότι ακούω περισσότερο ελληνική μουσική। Αιτία γι’ αυτό, είναι η ελληνική γλώσσα. Χωρίς καμία δόση εθνικοπατριωτικής υστερίας, θεωρώ ότι έχει απίστευτη μουσικότητα
μπολιασμένη στα σπλάχνα της. Είναι κρίμα που απομακρυνόμαστε όλο και περισσότερο
από αυτή, λερώνοντάς την με ξενόφερτα στοιχεία άνευ περιεχομένου και νοήματος.
Αμφιβάλλω αν όσοι κάποτε πάλεψαν για την επιβολή της δημοτικής γλώσσας, είχαν
στο μυαλό τους αυτό το αποτέλεσμα.
Πες μου με ποιο τραγούδι έχεις «κολλήσει» αυτό τον καιρό;
Τον τελευταίο καιρό το κομμάτι που παίζει συνεχώς στο σπίτι είναι το «Τραγούδι της ξενιτιάς», σε μουσική του Κυριάκου Καλαϊτζίδη και στίχους της Βασιλικής Νευροκοπλή, από το δίσκο «Εξορία» του συγκροτήματος Εν χορδαίς, το οποίο ερμηνεύει εξαιρετικά η Σοφία Παπάζογλου.
Ακούς ραδιόφωνο; Σε ποιες περιστάσεις;
Το ραδιόφωνο είναι για μένα πολλές φορές μία από τις καλύτερες συντροφιές। Η αλήθεια είναι βέβαια ότι,δυστυχώς, πλέον πολλοί λίγοι σταθμοί, κυρίως το δημόσιο ραδιόφωνο, κρατάνε ακόμη μια αξιοπρέπεια και ένα επίπεδο, έξω από λογικές παραμάγαζων και
playlist-αρχων. Τελευταία έχω αρχίσει να ακούω αρκετά
«ιντερνετικούς» σταθμούς, οι οποίοι έχουν το μεράκι και την αισθητική των
ανθρώπων που τους στήνουν. Είναι ωραίος αυτός ο πλουραλισμός. Πρέπει να μοιάζει
με τα χρόνια που έκαναν την εμφάνισή τους οι πρώτοι πειρατικοί σταθμοί.
Θυμάσαι την πρώτη φορά που άκουσες ένα τραγούδι σου στο ραδιόφωνο; Πότε
έγινε αυτό, με ποιο τραγούδι και σε ποια περίσταση; Πως ήταν το
συναίσθημα;
Δε θα ξεχάσω την ημέρα που άκουσα για πρώτη φορά τραγούδι μου στο ραδιόφωνο. Ήμουν
νεοσύλλεκτος στο Κέντρο Εκπαίδευσης Πυροβολικού στη Θήβα, όταν στη ζούλα και εν
ώρα υπηρεσίας είχα μαζί μου ένα μισοχαλασμένο ραδιοφωνάκι, το οποίο μόλις και
μετά βίας έπιανε ένα δύο σταθμούς. Ο δίσκος είχε κυκλοφορήσει περίπου μία
εβδομάδα νωρίτερα. Δε φαντάζεσαι τη χαρά που πήρα όταν άκουσα μέσα στη νύχτα στο
Δεύτερο Πρόγραμμα το «Η γη γυρίζει φάλτσα» με τη φωνή του Δημήτρη Μυστακίδη. Η
αντίδρασή μου είχε ως αποτέλεσμα να φάω τέσσερις μέρες κράτηση και να έρθω στα
ίσα μου.
Μελλοντικά σχέδια;
Παράλληλα με την ανοιξιάτικη συναυλιακή εξόρμηση που πραγματοποιούμε
αυτήν την περίοδο, έχω ξεκινήσει σιγά σιγά και την παραγωγή του δεύτερου δίσκου,
ο οποίος ελπίζω να εκδοθεί σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα, μιας και το
οικονομικό κόστος της παραγωγής αυτής το επωμίζομαι εξ ολοκλήρου ο ίδιος.
Μακροπρόθεσμα εύχομαι οι συνθήκες να μου επιτρέψουν να αφοσιωθώ ακόμη πιο
ουσιαστικά σε αυτό που αγαπάω, το να γράφω δηλαδή στίχους και
μουσική.
Στον πρώτο προσωπικό σου δίσκο συμμετείχε ο Γιώργος Νταλάρας. Η φράση
αυτή έχει γίνει μεγάλο ζήτημα τα τελευταία χρόνια. Από πηγή σάτιρας μέχρι και τα
τελευταία γεγονότα. Πως προέκυψε η συμμετοχή του «θείου» και πως ήταν η
συνεργασία σας;
Όταν η παραγωγή του πρώτου δίσκου έφτασε σε τέλμα, καθώς την έτρεχα ο ίδιος με δικούς μου πόρους, πήρα το θάρρος να εκμεταλλευτώ μία παλιά γνωριμία του πατέρα μου, ο οποίος ήταν
συμμαθητής με τον κύριο Γιώργο Νταλάρα. Έτσι πήγα σε μία πρόβα του στο Θέατρο
Βράχων και του άφησα δείγμα της δουλειάς. Εκείνος ανταποκρίθηκε άμεσα, σκύβοντας
στο περιεχόμενο της δουλειάς μου και στη συνέχεια όλα πήραν το δρόμο
τους.
Ποια είναι η άποψή σου για τις αποδοκιμασίες που δέχεται ο Γιώργος Νταλάρας στις μέρες μας;
Σε ό,τι αφορά τα τελευταία γεγονότα στις συναυλίες του, νομίζω ότι τέτοιες ενέργειες λειτουργούνπροβοκατόρικα। Μοιάζει λίγο με τα επεισόδια και το ρόλο των λεγόμενων
κουκουλοφόρων στις μαζικές πορείες διαμαρτυρίας και διεκδίκησης. Ο φακός δείχνει
το κτίριο που καίγεται και όχι τη λαοθάλασσα που διαδηλώνει. Βούτυρο στο ψωμί
κάθε εξουσιαστή। Ένα γιαούρτι,μία καρέκλα, ένα μπουκάλι νερό και ένα κινούμενο ανδράποδο με κράνος και παλούκι στο χέρι, ενάντια σε έναν καλλιτέχνη, προσπαθούν να στρέψουν την προσοχή του κόσμου μακριά από το κούρεμα των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων, το
πετσόκομμα των μισθών και του μεροκάματου, την ανεργία και την κατάρρευση του
κοινωνικού κράτους. Πράξη ακραίας βαρβαρότητας και μεγίστης ηλιθιότητας. Ιδανική
προσφορά στην κυβερνητική προπαγάνδα। Η καλύτερηυπηρεσία στη νομιμοποίηση της βαρβαρότητας της εξουσίας.
Αν έπρεπε να διαλέξεις μια άλλη μορφή τέχνης – εκτός της μουσικής – για
να εκφραστείς, ποια θα ήταν αυτή και γιατί;
Νοιώθω τόση πληρότητα ενταγμένος μέσα σε αυτό το πλαίσιο που λέγεται «τραγουδοποιία», στην οποία συνυπάρχουν ο λόγος και η αρμονία। Αν μιλούσαμε λοιπόν για μία άλλη μορφή τέχνης, αυτή θα είχε άμεση σχέση με το λόγο। Παρ’ όλα αυτά το να φτιάχνω τραγούδια είναι κάτι που δενπεριορίζει την ελευθερία μου, καθώς μου δίνει τη δυνατότητα να εμπνέομαι από
άλλες μορφές τέχνης, όπως για παράδειγμα ένας πίνακας ζωγραφικής και να προσπαθώ
να αναπαράγω το συναίσθημα που μου αφήνουν και να το κάνω τραγούδι.

Δεν υπάρχουν σχόλια: